PORÓWNANIE CROSSLINKINGU MEGARIDE Z CROSSLINKINGIEM EPI-OFF
CHOROBA OCZU: STOŻEK ROGÓWKI.
PORÓWNANIE WYNIKÓW TERAPII STOŻKA ROGÓWKI METODAMI:
CROSSLINKING CFX MEGARIDE I CROSSLINKING EPI-OFF
W sierpniu 2017, jako pierwsi w Polsce, wprowadziliśmy procedurę CFX Megaride. Wybór naszego ośrodka nie był przypadkowy – gdyż Prof. Iwona Grabska- Liberek jest jedną z pierwszych w Polsce osób, które zajęły się diagnostyką i leczeniem stożka rogówki. Zespół lekarzy Libermedic specjalizuje się w diagnostyce i terapii stożka rogówki. Naszym pacjentom proponujemy cross-linking ze zdejmowanym nabłonkiem (epi-off), cross-linking Megaride, laserową korekcję wzroku łączoną z cross-linkingiem a w najbliższym czasie również metody chirurgiczne z wykorzystaniem lasera femtosekundowego oraz dobór soczewek twardych.
W Libermedic diagnostyką i terapią stożka rogówki zajmują się prof. Iwona Grabska-Liberek oraz dr n. med. Łukasz Kołodziejski i lek. Marta Pietruszyńska.
Jako pierwsi w Polsce postanowiliśmy porównać efekty dwóch rodzajów crosslinkingu: Megaride i ze zdejmowanym nabłonkiem (czyli epi-off).
PODSUMOWANIE:
- Najważniejszym wnioskiem jest to, że obie modyfikacje metody cross linking zarówno z usunięciem nabłonka rogówki
(epi-off) jak i z zachowaniem nabłonka – Megaride są skuteczne w zahamowaniu progresji stożka rogówki. Ocena na podstawie obserwacji rocznej. - W związku z tym, że podstawą metod jest zahamowanie progresji stożka, u wielu pacjentów cross linking może powodować również poprawę ostrości wzroku oraz widzenia.
- Ponieważ Megaride charakteryzuje się dobrym profilem bezpieczeństwa i komfortem dla pacjenta wyższym niż w procedurach epi-off, może być z powodzeniem stosowany także u dzieci.
- Procedura Megaride jest lepiej tolerowana przez pacjentów, gdyż nie jest tu usuwany nabłonek rogówki – to także powód, dla którego taką procedurę stosujemy również u dzieci.
SZCZEGÓŁY BADAŃ:
Analiza oparta została na następujących danych:
- 46 pacjentów (w tym 29 mężczyzn i 17 kobiet, i średnia wieku: 27,2 lata)
- Procedury:
Cross linking epi-off (18-51 lat)
– średnia wieku 33,3 lat
Cross linking epi-on Megaride (12-31 lat)
– średnia wieku 21,1 lat – gdyż ta grupa obejmuje również dzieci
- Kryteria włączenia do badania:
– Rozpoznanie stożka rogówki
– Udokumentowana progresja stożka
– Bez uprzedniego leczenia chirurgicznego w oku badanym – bez stosowania Intacs lub cross-linkingu.
- Wyodrębniono 2 grupy:
– Pierwsza to pacjenci, u których zastosowaliśmy cross linking epi-off- i ocenialiśmy tu 30 oczu
– Druga to pacjenci, u których zastosowaliśmy cross linking epi-on Megaride i ocenialiśmy tu również 30 oczu
Ocenialiśmy:
-
Ostrość wzroku bez i w korekcji oraz grubość rogówki w okresie:
– przed zabiegiem
– 1 miesiąc po zabiegu
– 12 miesięcy po zabiegu
2. Nieskorygowaną ostrość wzroku przed i 12 miesięcy po zabiegu:
3.Najlepszą skorygowaną ostrości przed i 12 miesięcy po zabiegu:
4. Keratometrię czyli spłaszczenie stożka
Wnioski:
Średnia ostrość wzroku w najlepszej korekcji u pacjentów 12 miesięcy po zabiegu:
– epi-on (ze zdjętym nabłonkiem) – wzrosła średnio o jeden rząd na tablicy Snellena
– Megaride – pozostała stabilna
Minimalna grubość rogówki u pacjentów 12 miesięcy po zabiegu:
– epi-on (ze zdjętym nabłonkiem) – spadła o 0,23 mikrona
– Megaride – pozostała stabilna
Niniejsze opracowanie powstało na podstawie pracy pod tytułem:
“Ocena skuteczności metody cross linking z usunięciem nabłonka rogówki i modyfikacji metody z zachowaniem nabłonka rogówki (CFX Megaride) w terapii stożka rogówki w obserwacji rocznej”, której autorami są:
Łukasz Kołodziejski, Aleksandra Opala, Dawid Wiącek, Marta Pietruszyńska, Iwona Grabska-Liberek
Kopiowanie niniejszych danych jest możliwe pod warunkiem podania jako źródła adresu naszej strony.
STOŻEK ROGÓWKI – laser z crossem
Refractive Keratoconus Correction i NTLT Refractive Keratoconus Correction
- Co decyduje o wyborze metody?
- Dlaczego nie KXL lub CFX?
W 2008 roku prof. Iwona Grabska-Liberek wykonała pierwsze w Polsce zabiegi metodą łączoną (cross-linking z korekcją laserową). Przez 10 lat zmieniły się metody korekcji laserowej oraz cross-linkingu.
I tak, większość zabiegów terapeutycznych w stożku rogówki wykonujemy metodą tzw. „szybkiego crossa” – czyli KXL Avedro lub CFX Megaride. Od początku 2018 roku dysponujemy również jedynym w Polsce laserem do korekcji wad wzroku – Amaris 1050 RS 7D.
W ten sposób możemy połączyć KXL Avedro z EBK Fast (Refractive Keratoconus Correction) lub KXL Avedro z SmartSurf NTLT (NTLT Refractive Keratoconus Correction).
Cross-linking jest tzw. „złotym standardem” w terapii stożka rogówki. Jeśli pozwalają na to parametry oka – możemy ten zabieg wzbogacić o jednoczasową korekcję laserową. Podstawowym kryterium jest stopień zaawansowania stożka (wielkość astygmatyzmu możliwa do skorygowania laserem to 4D) oraz grubość rogówki (w stożku rogówka w niektórych miejscach staje się coraz cieńsza wraz z progresją choroby). Oczekiwane wyniki takich łączonych zabiegów to: zahamowanie rozwoju stożka (dzięki KXL Avedro) i korekcja wady wzroku (laser Amaris 1050RS 7D).
EBK to znana od kilku lat metoda korekcji wad wzroku. W pierwszym etapie zabiegu chirurg usuwa nabłonek z rogówki za pomocą specjalnego narzędzia (epikeratom EBK – EpiClear). Potem rogówka jest modelowana przez laser. Metoda EBK Fast określa zabieg wykonany na laserze Amaris 1050 RS 7D. To urządzenie jest najszybsze na rynku, ma najszerszą strefę optyczną i precyzyjną wiązkę. W drugim etapie zabiegu wykonujemy KXL-Avedro.
SmartSurf to metoda korekcji polegająca na zastosowaniu lasera Amaris 1050 RS 7D do odseparowania nabłonka z rogówki oraz jej wymodelowania, które ma na celu usunięcie wady wzroku. Jest to metoda całkowicie bezdotykowa, bezpieczna i precyzyjna. A także bardzo szybka. Jej istotną przewagą nad innymi metodami jest to, że uzyskujemy idealnie gładką powierzchnię rogówki, na której odrasta nabłonek z komórek wysokiej jakości (taki, jakby nigdy nie był usuwany). Stąd nazwa SmartSurf NTLT. W drugim etapie zabiegu wykonujemy KXL-Avedro.
Z naszych obserwacji wynika, że korekcja laserowa połączona z cross-linkingiem daje poprawę ostrości widzenia u 90% pacjentów. Jednak kwalifikacja do takiego zabiegu jest możliwa zaledwie u 10% pacjentów, którzy zgłaszają się ze stożkiem rogówki. Taka sytuacja wynika przede wszystkim z tego, że większość osób trafia na badania kwalifikacyjne wtedy, gdy stożek jest już bardzo zaawansowany.
Laserowa korekcja wzroku- życie bez okularów
Kiedy w 1987 roku amerykańska okulistka – prof. Mc Donalds – wykonała po raz pierwszy na świecie zabieg korekcji laserowej, trudno było uwierzyć, że znaleziono lepszą niż okulary metodę poprawy widzenia u osób z wadami wzroku. Minęło już 30 lat od tamtego dnia i dziś pracujemy na zupełnie innych laserach, pojawiły się nowe techniki laserowej korekcji wzroku a sam zabieg, można powiedzieć, jest „kosmetyczny”.
Prof. Iwona Grabska-Liberek w 1997 roku wykonała pierwsze w Polsce, w prywatnej klinice, zabiegi korekcji laserowej. W tamtym czasie operowano najpierw jedno oko a po kilku tygodniach drugie, nie było też tak nowoczesnego, jak dziś- sprzętu do diagnostyki rogówki przed zabiegiem. Powszechną techniką była PRK, a po zabiegu pacjent opuszczał klinikę z zaklejonym okiem.
Pod koniec 2017 roku wykonaliśmy pierwsze w Polsce zabiegi korekcji laserowej w technice SmartSurf NTLT, na najnowocześniejszym laserze Amaris 1050 RS 7D.
Amaris 1050 RS 7D jest najnowocześniejszym w Polsce laserem excimerowym:
- Częstotliwość pulsów (Amaris -1050 Hz MEL-80 250 Hz, Mel-90 – 500Hz, EX500- 500Hz)
- Szerokość wiązki (Amaris -0,54 MEL-80 0,7, Mel-90 – 0,7, EX500- 0,68)
- Maksymlna szerokość strefy optycznej Amaris -10mm MEL-80 7 mm, Mel-90 – 7 mm, EX500- 6 mm)
- Aberracje w standardzie zabiegu Amaris -tak MEL-80 nie, Mel-90 – nie, EX500- nie)
- W standardzie opcja zabiegu po innych zabiegach na rogówce (tylko w Amaris 1050 RS 7D)
Zabieg SmartSurf NTLT jest innowacyjną techniką. Nabłonek z rogówki jest zdejmowany laserem i po chwili – ten sam laser – modeluje rogówkę korygując wadę wzroku. Cała procedura trwa kilka minut – a sama korekcja wady- 1,2 sekundy na każdą dioptrię, czyli np. przy wadzie -5D – około 6 sekund!
SmartSurf NTLT zapewnia wysokie wygładzenie rogówki, dzięki czemu odnawiający się na niej nabłonek jest najwyższej jakości – co również wpływa na odległe efekty korekcji laserowej.
SmartSurf NTLT jest techniką bezdotykową i powierzchowną. Nie ingerujemy w głębokie warstwy rogówki, nie naruszamy jej wewnętrznych struktur. W naszej opinii zabiegi powierzchowne są bardzo bezpieczne.
Zabieg poprzedza bardzo dokładne badanie kwalifikacyjne. W jego trakcie jest wykonywana m.in. topografia rogówki Sirius, na podstawie której jest potem projektowany zabieg. Dane przenoszone są do lasera Amaris1050RS 7D.
Przypominamy:
– Jeśli nosisz soczewki kontaktowe – na 2 tygodnie (w przypadku soczewek miękkich) lub na 4 tygodnie (w przypadku soczewek twardych) przed zabiegiem musisz zaprzestać ich używania.
– Jeśli przyjmujesz leki na stałe – nie rezygnuj z nich z powodu zabiegu korekcji laserowej
– Korekcja laserowa pomaga skorygować nadwzroczność, krótkowzroczność astygmatyzm. Nie jest metodą korekcji presbiopii – która jest procesem fizjologicznym związanym z osłabieniem akomodacji oka i wymuszającym u osób po 40-45 roku życia korzystanie z okularów do czytania.
– Na dwa dni przed zabiegiem absolutnie nie można spożywać alkoholu
– Zabiegu nie można wykonać u kobiet w ciąży czy karmiących piersią oraz tych, które w trakcie zabiegu przechodzą menstruację.
Poznaj nasz zespół:
prof. Iwona Grabska -Liberek https://libermedic.com/nasz-zespol/iwona-grabska-liberek/
dr Łukasz Kołodziejski https://libermedic.com/nasz-zespol/lukasz-kolodziejski/
dr Marta Pietruszyńska https://libermedic.com/nasz-zespol/marta-pietruszynska/
I-CARE – domowy pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego
Jaskra to choroba oczu związana z podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym – stan powodujący uszkodzenie nerwu wzrokowego, mogący prowadzić do całkowitej ślepoty u pacjenta chorującego na jaskrę.
I-Care Home – to elektroniczny tonometr wersji dla pacjenta. Polecany do monitorowania ciśnienia wewnątrzgałkowego w warunkach domowych u pacjentów z jaskrą (lub jej podejrzeniem). I-Care jest bardzo prosty w obsłudze, pozwala na przeprowadzenie wielu pomiarów ciśnienia wewnątrzgałkowego a dane z aparatu są zaczytywane do specjalistycznego programu komputerowego, dzięki któremu lekarz może porównać wyniki pacjenta z różnych pomiarów. Po raz pierwszy w Polsce I-Care dla swoich pacjentów wprowadziła w listopadzie 2017 roku klinika LIBERMEDIC.
– Monitorowanie ciśnienia wewnątrzgałkowego to bardzo istotny wskaźnik w procesie diagnostyki oraz prawidłowego leczenia jaskry – mówi dr Monika Rogowska z kliniki LIBERMEDIC – wytyczne Polskiego Towarzystwa Okulistycznego w tym zakresie mówią, że wartość graniczna ciśnienia wewnątrzgałkowego to 21 mmHg a wartości powyżej dają podejrzenie jaskry. To podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe jest głównym czynnikiem powstawania i progresji jaskry.
Ciśnienie wewnątrzgałkowe mierzy zwykle lekarz. Stosuje do tego celu tonometr aplanacyjny Goldmanna – czyli specjalny „ciśnieniomierz okulistyczny”, którym wykonuje pomiar dotykowy, wymagający znieczulenia gałki ocznej pacjenta. Coraz popularniejsze są ciśnieniomierze typu „airpuff”, w których jednak pomiary są obarczone dużym błędem.
– U Pacjentów z jaskrą bardzo często musimy mieć pomiary typu „krzywa dobowa ciśnienia”, czyli w ciągu doby wykonujemy kilka pomiarów. Czasem pacjent musi mieć zrobione badanie w warunkach szpitalnych – mówi dr Monika Rogowska – to jest dość obciążające dla codziennego komfortu życia.
I tutaj wkroczyła nowa myśl techniczna: I-Care. Powstały tonometry dostosowane do użytku domowego przez pacjenta. Stoi za tym nowoczesna technika, dzięki której pomiary wykonane przez pacjenta analizuje się komputerowo.
– Taki domowy pomiar ciśnienia jest bardzo dobrym rozwiązaniem z kilku powodów: po pierwsze- pomiary są wykonywane w codziennych, zwykłych warunkach, w jakich przebywa pacjent. Po drugie: unikamy „efektu białego fartucha” – sytuacji stresującej dla niektórych pacjentów i wpływającej na zmianę ciśnienia. Po trzecie – dodatkowo pacjent mierzy ciśnienie tętnicze – mamy więc pełen obraz. Po czwarte – urządzenie jest bardzo proste w obsłudze, wystarczy kilkanaście minut szkolenia pacjenta i jest on już gotowy do wykonania samodzielnego pomiaru ciśnienia. Najczęściej wykonanie pomiarów zlecamy przez kilka dni – tak, żeby uzyskać dokładniejsze informacje o ciśnieniu wewnątrzgałkowym. – mówi dr Monika Rogowska.
Po domowym pomiarze ciśnienia pacjent zwraca urządzenie I-Care do lekarza prowadzącego, który wykonuje odczyt z aparatu i analizuje wyniki.
– Dla nas, młodych lekarzy, taka technika to także nowość. Widzimy, że to dla pacjenta przede wszystkim zupełnie inny komfort badań a dla nas, lekarzy, wyniki, które są wiarygodne, rzetelne i łatwe do opracowania – mówi dr Dawid Wiącek z kliniki Libermedic.
– Nauczenie pacjenta obsługi I-Care zajmuje około 20 minut – dodaje dr Aleksandra Opala.
– Sprzęt do pomiaru ciśnienia jest bardzo przyjazny- mogą z niego korzystać zarówno młode osoby, jak i starsi pacjenci – mówi dr Anna Plichta.
Pacjent dostaje więc do domu niewielki tonometr z zestawem jednorazowych sond. Wyniki pomiarów są zapisywane w pamieci urządzenia.
– Kiedy pacjent odnosi do nas urządzenie, wszystkie dane z pomiarów odczytujemy w specjalnym oprogramowaniu. Widzimy wtedy, jak wygląda dobowa krzywa ciśnienia: zauważyć, korelację miedzy ciśnieniem wewnątrzgałkowym a wahaniami ciśnienia tętniczego. Niejednokrotnie pacjent od nas dowiaduje się, ze poza jaskrą może mieć nadciśnienie tętnicze – dodaje dr Monika Rogowska z LIBERMEDIC.
KULKA NA POWIECE- GRADÓWKA
Stan zapalny brzegu powieki czyli gradówka lub jęczmień można leczyć za pomocą masażu ciepłym jajkiem a gdy nie pomaga – należy udać się do okulisty.
Kiedy na powiece pojawia się zmiana – zgrubienie, które potem staje się coraz większe i zaczerwienione, zaczynamy czuć duży dyskomfort. Zmiana zapalna na powiece – potocznie (choć nie do końca precyzyjnie ) zwana jęczmieniem a przez okulistów: gradówką, wymaga leczenia.
Na początek: można ugotować jajko i takim lekko ciepłym, w skorupce – masować gradówkę. Czynność powtarzamy kilka razy w ciągu dnia aż do momentu, gdy zawartość ropna wydostanie się na zewnątrz (tego samego jajka używamy przez cały proces masowania – podgrzewamy je w miarę potrzeby w ciepłej wodzie). Niektórzy mówią o pocieraniu zmiany złotem – tak naprawdę jednak chodzi o taki ciepły masaż. Dlatego zamiast złotej obrączki – zalecamy jednak jajko 🙂
Gdy domowe sposoby nie pomogą – potrzebna wizyta u okulisty. Zwykle terapia „jajkiem” zostaje uzupełniona maścią ze sterydem i antybiotykiem. Gdy gradówka jest duża – potrzebny będzie zabieg jej chirurgiczne usunięcie. Takie zabiegi w Libermedic wykonują: dr Marta Pietruszyńska, dr Urszula Stachowska, dr Edyta Czapczyńska i dr Łukasz Kołodziejski.
Gradówka jest zapaleniem gruczołu Meiboma (gruczołu tarczkowego). Na naszych powiekach takich gruczołów jest kilkanaście. Odpowiadają m.in. za prawidłową produkcję łez – za ich skład. Gradówka to taka grudka w tym gruczole (powstaje z wydzieliny) – która najczęściej powoduje stan zapalny wokół gruczołu. I poza tym, że źle to wygląda – stanowi problem okulistyczny.
Przyczyn powstania gradówki jest wiele:
- Zakażenie gronkowcem;
- Nadczynność gruczołów Meiboma – zbyt duża produkcja wydzieliny;
- Niedoleczony jęczmień zewnętrzny;
- Częściej występuje u osób chorych na trądzik różowaty czy łojotokowate zapalenie skóry;
- A także u osób z niewyrównaną wadą wzroku!
Ta ostatnia przyczyna często jest bagatelizowana – bo trudno pomyśleć, że wada wzroku może mieć wpływ na stan powiek….
Ponieważ nawracające gradówki pojawić się mogą już u małych dzieci – zwróćcie uwagę na swoje pociechy. Czasem warto sprawdzić, czy dziecko nie ma różnowzroczności (inna wielkość wady wzroku w oku prawym a inna w oku lewym). Jeśli wada jest – należy ją korygować okularami już od najmłodszych lat. Na badania dzieci możecie zapisać sie do dr Marcina Wołowca.
U dorosłych też pomóc mogą okulary. Jednak w przypadku różnowzroczności nie zawsze okulary spełnią swoje zadanie. Idealnym rozwiązaniem jest laserowa korekcja wzroku. Pamiętajcie, że prof. Iwona Grabska-Liberek jako jedna z pierwszych w Polsce przeprowadziła takie zabiegi. Było to w 1997 roku.
WYSOKIE CIŚNIENIE … w oku. JASKRA
Jaskra – czyli wysokie ciśnienie w oku – to podstępna choroba, która doprowadzić może do ślepoty. Kiedy ciśnienie wewnątrzgałkowe trudno unormować za pomocą leków – musi wkroczyć chirurg.
Operacje jaskry zwykle przeprowadza się w trybie ambulatoryjnym w znieczuleniu miejscowym.
Każda operacja ma na celu obniżenie ciśnienia poprzez wykonanie „dodatkowego” ujścia dla cieczy wodnistej.
Trabekulektomia – to najstarszy z dzisiaj stosowanych w leczeniu jaskry zabiegów. Celem jest wytworzenie sztucznej przetoki, przez którą ciecz wodnista może wydostawać się z komory przedniej oka. Operacja jest bardzo skuteczna, niestety obciążona ryzykiem powikłań, między innymi zaćmy – dlatego często zaćmę operuje się wraz z jaskrą.
Wszczepienie implantu ExPress – to ulepszona wersja trabekulektomii. Najpierw wykonywana jest przetoka, w której następnie chirurg przy pomocy bardzo cienkiej igły umieszcza implant ExPress. Taki mikroskopijny implant jest wykonany ze stali chirurgicznej.
Kanaloplastyka: najnowsza, mało inwazyjna metoda leczenia jaskry. Podczas zabiegu chirurg udrażnia istniejące drogi przepływu cieczy wodnistej, usztywniając kanał przepływu specjalnymi nićmi z prolenu.
Irydektomia laserowa: za pomocą wiązki lasera lekarz wykonuje niewielki otwór w tęczówce. Ten otworek usprawnia wymianę między przednią i tylną komorą gałki ocznej. Bardzo często ten zabieg skutecznie powstrzymuje postępy jaskry. Zabieg jest wykonywany w warunkach ambulatoryjnych. Należy jednak pamiętać o tym, że oko po takim zabiegu powinno być regularnie kontrolowane przez specjalistę – zrobiony otwór jest tak niewielki, że czasem samoistnie zarasta i zabieg należy powtórzyć.
Irydektomia chirurgiczna: bardzo podobna w przebiegu i skutkach do irydotomii laserowej, ale otwór jest wykonywany na drodze chirurgicznej. Jest bardziej inwazyjny. Decydują się na nią pacjenci, u których są przeciwwskazania do zabiegu laserowego.
Krioterapia ciała rzęskowego: to działanie niskimi temperaturami na ciało rzęskowe (część oka, otaczającą siatkówkę). Stosowana jest w przypadkach zaawansowanej jaskry z objawami bólu i bardzo podwyższonego ciśnienia śródgałkowego. Jeśli zabieg krioterapii zostanie powtórzony w ciągu 3-6 miesięcy, ciśnienie może zacząć utrzymywać się na stałym poziomie, pacjent musi jednak pozostać pod opieką lekarza.
Endoskopowa cyklofotokoagulacja: niezwykle nowoczesna metoda zmniejszenia produkcji cieczy wodnistej oka. Polega na laserowaniu wyrostków rzęskowych produkujących ciecz.
W Libermedic operacje jaskry wykonuje prof. Iwona Grabska-Liberek.
MOC DIETY I MOC ROŚLIN – dieta w cukrzycy czy AMD
Odpowiednio skomponowana dieta dla oczu jest cennym uzupełnieniem leczenia niektórych chorób narządu wzroku a także elementem profilaktyki.
Od wielu lat mówi się o tym, że jedzenie pewnych warzyw, owoców, ryb ma doskonały wpływ na narząd wzroku. Siatkówka, która znajduje się wewnątrz gałki ocznej i odpowiada za koncentrację bodźców wzrokowych i przekazywanie ich do ośrodka wzroku znajdującego się w mózgu jest bardzo wrażliwa na wszelkie niedobory substancji mineralnych, witamin.
Dobre dla oczu są więc: witaminy A, E, C, cynk, miedź, mangan, luteina i zeaksantyna. Wszystko to znajdziemy w marchewce, pietruszce, jagodach, papryce, pestkach słonecznika, żurawinie, truskawkach, rybach morskich. orzechach i…. długo by jeszcze wymieniać.
A teraz z naszego polskiego warzywniaka przenieśmy się do Peru. Łukasz Tulej opowie Wam o niezwykłych roślinach, które tam rosną i – być może kiedyś staną się i w Polsce popularne (nie do uprawy, oczywiście, bo inny mamy klimat – mówimy o możliwości kupienia liści czy owoców w sklepie).
TORROK BLANCO – roślina znana Peruwiańczykom jako ta, która stabilizuje poziom cukru. Powinna być więc dobra dla diabetyków. Lekarze zawsze zwracają uwagę pacjentów na dietę w cukrzycy. Dzięki diecie można utrzymać prawidłową wagę oraz stymulować poziom cukru we krwi. Dieta poprawia również działanie leków. Cukrzyca to choroba całego organizmu i daje również tzw. „oczne objawy”. Najczęściej spotykanym jest retinopatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie siatkówki wraz z obrzękiem plamki żółtej. W początkowym stadium retinopatia nie jest odczuwalna dla pacjenta, potem następuje stopniowe pogorszenie ostrości wzroku, spowodowane patologicznymi zmianami w naczyniach krwionośnych „zasilających” siatkówkę i obrzękiem plamki.Mogą też pojawić się “latające muszki”- męty w ciele szklistym.
Dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie wzroku u okulisty. W gabinecie lekarz obejrzy siatkówkę po rozszerzeniu źrenic a także zleci dodatkowe badania diagnostyczne. W Libermedic mamy nowoczesny sprzęt diagnostyczny – dla osób chorych na cukrzycę takim głównym badaniem może być tomografia komputerowa oczu wykonana aparatem 3D TRI OCT Triton oraz angiografia fluoresceinowa. Zmiany cukrzycowe można oblaserować.
Wróćmy do Peru. Łukasz na własne oczy się przekonał, jak ważny w dżungli jest dobry wzrok. Okulary parują (gdyby musiał ich używać, byłoby to trudne). Zobaczcie, jak łatwo pomylić dwie rośliny – z których jedna ma mnóstwo cennych dla zwalczania retinopatii cukrzycowej składników – a druga – jest trująca.
NIEBIESKIE NIEBO I … STOŻEK ROGÓWKI
Stożek rogówki to choroba oczu, której jednym z pierwszych objawów jest postępujący astygmatyzm. Jeśli więc u Ciebie lub u dziecka przy doborze okularów pojawią się tzw. cylindry- zrób topografię rogówki na naszym TMS -5.
Łukasz Tulej – który odkrywa dla Was Peru, postanowił sięgnąć nieba…. Zachwycony błękitem nieba nie mógł niestety trafić w Ameryce Południowej na indygowiec- roślinę, z której kiedyś Egipcjanie otrzymywali barwnik niebieski (indygo) – a niezależnie od nich, to samo działo się u Indian zamieszkujących Peru. Indygowiec w naturze już się nie pojawia (podejrzewamy, że popularność barwnika zabiła naturalnie występującą roślinę).
Wiecie już, że za widzenie barw odpowiada białko znajdujące się w siatkówce oka- w czopkach. Badania naukowców pokazują, że zmiana postrzegania koloru niebieskiego może być związana z różnymi chorobami – umiejscowionymi poza oczami. Tak jest w przypadku niedoczynności tarczycy. Hormony tarczycy regulują bowiem syntezę barwników wrażliwych na kolor niebieski. Zbyt niski poziom hormonów powoduje, że synteza ta zostaje zahamowana – a w zamian wzrasta produkcja barwników wrażliwych na kolor zielony. Utrata zdolności widzenia koloru niebieskiego następuje również przy zapaleniu pozagałkowym nerwu wzrokowego i stwardnieniu rozsianym (SM).
Czy wiecie, że chorobom tarczycy może towarzyszyć stożek rogówki– choroba atakująca oczy zarówno u dzieci jak i dorosłych? Nie do końca znana jest etiologia stożka, ale w różnych obserwacjach naukowych pojawiają się opinie na temat ewidentnego związku między schorzeniami tarczycy a występowaniem stożka rogówki.
Stożek w początkowej fazie nie musi dawać zauważalnych objawów uwypuklenia rogówki. Jeśli jednak dobierając okulary optyk stwierdza poprawę widzenia poprzez korekcję szkłami z cylindrem, oznacza to, że pojawia się astygmatyzm. Jeśli ten astygmatyzm narasta –możemy mieć do czynienia ze stożkiem. Warto wtedy wykonać nieskomplikowane, choć wymagające nowoczesnego sprzętu – badanie: topografię rogówki (w Libermedic tego typu badania wykonujemy na TMS 5, który pozwala nam zobrazować zarówno powierzchnię zewnętrzną rogówki jak i jej „tył”). Badanie takie jest zalecane nawet już u kilkuletnich dzieci – wtedy, gdy stożek występuje choćby u jednego z rodziców.
Leczenie stożka rogówki – tzw. złoty standard – to cross-linking. Czyli zakroplenie rogówki ryboflaviną i następnie jej „utwardzenie” za pomocą światła UV. W Libermedic mamy KXL AVEDRO, dzięki któremu czas naświetlania ogranicza się do kilkunastu minut. Jest więc duży komfort dla pacjenta – i dzięki krótszemu interwałowi naświetlania możemy również wykonać taki zabieg również u dzieci. Minęło 10 lat od pierwszego zabiegu cross-linking, który wykonała nasza prof. Iwona Grabska-Liberek (i było to w drugiej w Polsce placówce). Teraz pracujemy na KXL-AVEDRO, robimy zabiegi w różnych opcjach. Początek to było długie zakraplanie i długie naświetlanie (pewnie razem z 1,5 godziny). Dziś jest inaczej – choć efekt ten sam: utwardzenie rogówki, zatrzymanie progresji stożka i u większości pacjentów poprawa widzenia.
Dbajcie o siebie a tymczasem przesyłamy Wam duuużo słońca prosto z Peru 🙂
JAK WIDZIMY KOLORY – sjena palona kontra morelowy
Kolory, które widzimy nie zawsze są takie, jak być powinny. Okazuje się, że na postrzeganie barw wpływa wiele czynników: w tym jednym z głównych jest… płeć.
Wzrok to nie jest taki zmysł, na którym możemy do końca polegać 😉 Bo chociaż mamy dziś wiele możliwości poprawienia ostrości widzenia – okazuje się, że są takie sytuacje, gdy nie do końca wiemy, co widzimy….
Oko ludzkie jest w stanie wychwycić około 160 kolorów i aż …. 600 000 odcieni ! (Sądząc jednak po trudności, jaką z rozróżnieniem kolorów mają mężczyźni – nie do końca wierzymy, czy każdy jest w stanie odróżnić łososiowy róż od różu pudrowego )
Potocznie mówi się, że oczy widzą – ale tak naprawdę są tylko przekaźnikiem między światem zewnętrznym a mózgiem. To w mózgu, w ośrodku wzroku, powstaje obraz i tam go rozpoznajemy.
Oko jest zbudowane z kilku elementów. Dziś zajmiemy się siatkówką. Bo – tak w skrócie – to ona odbiera bodźce z otaczającego świata.
W siatkówce znajdują się fotoreceptory: pręciki i czopki. W czopkach jest białko (opsyna), której różne stężenie odpowiada za widzenie różnych kolorów. Kolory to fale świetlne. Z grubsza możemy je podzielić na trzy podstawowe barwy: czerwoną, zieloną i niebieską. To dlatego kolor spoza tej podstawowej trójki tak naprawdę jest ich mieszanką.
Ale… jak to się dzieje, że kobieta powie: koralowy, marchewkowy, bursztynowy, morelowy a mężczyzna po prostu: pomarańczowy? Okazuje się, że znajdziemy tutaj naukowe wytłumaczenie. W czopkach jest opsyna – w trzech rodzajach. Kodowana jest w genach leżących niedaleko od siebie na chromosomie X. Kobiety mają “dodatkową parę” chromosomów X – u mężczyzn w tej dodatkowej parze jest jeden chromosom X a drugi Y. Jeśli z jakiejś przyczyny jeden z chromosomów X zostanie uszkodzony – to u kobiet jest jeszcze jeden chromosom X a u mężczyzn – już nie. Mniej opsyny – mniej rozróżnianych odcieni barw. No i to jest naukowe wytłumaczenie faktu, że dla kobiety jej sukienka ma kolor cytrynowy a dla mężczyzny jest po prostu żółta. I dlatego też u mężczyzn częściej występuje daltonizm.
Ta zdolność rozróżniania większej ilości barw, jaką mają kobiety a nie mają mężczyźni to również wynik … ewolucji. Dawno dawno temu, gdy panowie spędzali dnie na polowaniu na mamuty a kobiety zbierały różne zioła i w ogóle rośliny – ci pierwsi wysilać się specjalnie nie musieli w odróżnieniu mamuta jadalnego od niejadalnego – bo wszystkie mogły trafić do ludzkiego żołądka. U kobiet było inaczej: musiały nauczyć się precyzyjnego rozróżniania barw po to, by wiedzieć, które rośliny są jadalne a które – na pozór wyglądające tak samo – stanowiły truciznę. Oczywiście – podobnie jak mamuty- każda roślina mogła trafić do ludzkiego żołądka, z tym, że w niektórych przypadkach była ostatnim posiłkiem….
Niektóre zwierzęta (znany wszystkim kameleon na przykład) doskonale upodabniają się do tła. Ta umiejętność nazywa się mimezją i czasem potrafi uratować życie. U ludzi mimezja połączona jest zwykle z ubraniem. Mamy dla Was zdjęcie idealnie pasującego do otoczenia stroju. Moda prosto z wyprawy do Peru- zdjęcie przysłał dla Was nasz specjalny wysłannik – Łukasz Tulej, a my na naszym FB zapraszamy do zabawy w kolory 🙂
JAK DBAĆ O OCZY – Zobacz więcej – PERU 2017
18.04.2017 – Łukasz Tulej zaczyna podróż do Peru (ZOBACZ WIĘCEJ -PERU 2017). Czekamy na pierwsze informacje i relacje.
Tymczasem chcielibyśmy powiedzieć Wam, jak na co dzień możecie dbać o oczy. Nasi lekarze zalecają regularne – przynajmniej raz na rok – wizyty kontrolne. Ale co w tak zwanym międzyczasie?
W 2014 roku były opublikowane przez Mary Meeker wyniki jej badań. Statystyczny Polak “gapi się w ekran komputera średnio 132 minuty dziennie – z czego ok. 61 minut poświęcamy na korzystanie z tabletów. Ale od tego badania minęły już trzy lata i jednak skłonni jesteśmy uznać, że ten czas spędzany przed różnego rodzaju ekranami – jest dłuższy. Na pewno sporo z Was (i nas) używa smartfonów – ocenić to możemy nawet na podstawie statystyk wejść na naszą www – już 40% użytkowników wchodzi z urządzeń mobilnych i liczba ta stale rośnie.
Prof. Iwona Grabska- Liberek mówi, że dziś trudno wyobrazić sobie codzienne funkcjonowanie bez różnego rodzaju tabletów, smartfonów czy komputerów. Ale też podkreśla, że bez odpowiedniej higieny – to korzystanie z “elektroniki” może szybko i dość poważnie osłabić nasz wzrok.
Jak dbać o wzrok?
- raz na godzinę “oderwij” wzrok od ekranu komputera – spójrz w dal (najlepiej na zieleń za oknem)
- jeśli pracujesz w pomieszczeniu klimatyzowanym – nawilżaj oczy kropelkami
- rób ćwiczenia: zamknij oczy i kręć ósemki w poziomie, albo wyciągnij dłoń przed siebie i spójrz na palec – skupiaj wzrok i jednocześnie przysuwaj palec do nosa.
- jeśli masz wadę- dbaj o jej korekcję
- pamiętaj o aktywności na świeżym powietrzu
- uśmiechaj się 🙂
